Nhân gần đây chủ đề “đánh đổi” được khơi lại khá nhiều trên các diễn đàn hoặc FB người nổi tiếng, mình mạo muội góp một số ý kiến trên quan điểm cá nhân của một người đã từng ở Úc 8 năm để mọi người tham khảo.
Trước tiên, để có thể đem ra “đánh đổi” thì phải xem mình hiện có gì để đánh đổi?
Nếu thuộc tầng lớp lao động thuần túy thì chắc không có gì phải suy nghĩ rồi. Một ví dụ mình xin đưa ra để bạn có thể tự đánh giá. Giả sử bạn là công nhân lương 8-10tr/tháng, ăn tiêu dè sẻn, cho là bạn tăng ca ban đêm, cuối tuần nhưng với giá cả hiện tại thì bao lâu bạn sẽ mua được một căn hộ chung cư ở Sài Gòn? Con cái bạn khi nào sẽ được học trong môi trường tiên tiến, tiếng Anh lưu loát? Nhưng bạn qua Úc cũng là công nhân làm hãng, công việc tương tự, lương trung bình 60k/năm (chưa tính làm việc cuối tuần), sống tiết kiệm, chịu khó một chút thì bạn hoàn toàn có thể tự nuôi giấc mơ “ở nhà biệt thự” 500-600m2 (tất nhiên là không thể đòi hỏi khu sang giàu). Rào cản lớn nhất chắc chỉ là ngôn ngữ thôi, chứ chỉ cần chăm chỉ làm lụng thì nước Úc sẽ chẳng bao giờ bạc bẽo với bạn.
Nếu bạn thuộc tầng lớp trí thức trung lưu, làm việc trong các văn phòng máy lạnh sạch sẽ, có vị trí và thu nhập tầm 3-10k/tháng thì bạn chắc là cần suy nghĩ nhiều hơn một chút. Bởi vì qua Úc rồi có khi bạn sẽ không tìm được một công việc tương tự như thế, ít nhất là khoảng thời gian một vài năm đầu. Vẫn là ngôn ngữ, tiếp đến là network, mối quan hệ hạn chế sẽ khiến cho bạn đôi lúc nản nếu vẫn nhất định phải tìm được công việc giống như hiện tại. Kết quả là khá nhiều trí thức, thạc sĩ, tiến sĩ… có khi chuyển qua lao động tay chân là bình thường. Nếu bạn không bận tâm lắm về vấn đề thể diện này nọ thì việc chuyển đổi này cũng không đến mức kinh khủng. Đằng nào chả đi làm thuê, làm đâu chả được, việc gì cũng thế, miễn là vui và có tiền là được. Úc văn minh nên họ cũng ít phân biệt giữa lao động chân tay và trí thức. Chả thế mà nhân viên ngân hàng hay nhân viên làm nails thu nhập cũng không khác nhau là mấy.
Nếu bạn thuộc tầng lớp chủ doanh nghiệp, thì việc “đánh đổi” này khá là nhức nhối đây! Vì qua tới Úc rồi thì làm sếp cực hơn nhân viên, không còn kiểu chỉ tay năm ngón, sai bảo xoành xoạch như ở nhà đâu. Bạn có tiền cũng ít khi được ưu tiên gì, cần gọi điện lên centerlink hay ngân hàng thì cũng xếp hàng trên phone có khi cả tiếng mới tới lượt. Đã thế lại không có người giúp việc, tài xế, người làm vườn… (thật ra thì có, nhưng vì trả lương cao nên đa phần mọi người không thuê) nên bạn phải xác định xắn tay áo lên làm tất. Bạn có sẵn sàng không?
Đa phần mọi người thường hay có câu “anh/chị chỉ muốn sống ở VN thôi, có đi thì cũng chỉ là vì tương lai của mấy đứa nhỏ”. Mình thấy câu này cũng đúng, mà cũng hơi kỳ kỳ. “Tương lai” bao gồm những gì ở trỏng? Nếu là môi trường giáo dục thì có tiền cho tụi nhỏ học Quốc tế cũng tốt mà. Nếu là việc kiếm tiền, có một vị trí tốt thì hiện các anh/chị đều đang có vị trí tốt đấy thôi, rồi thì con các anh chị cũng sẽ tiếp bước, việc gì phải qua tới tận bên kia? Vậy thì nếu đi chỉ là vì tương lai con cái thì cần xem lại, bởi biết đâu mấy lúc khó khăn lại đem nó ra chì chiết “vì mày mà tao khổ”. Nó đâu có đòi đi???
Nhưng mà đã và đang có rất nhiều người chọn con đường ra đi, nhiều nhất vẫn là Mỹ, châu Âu rồi mới tới Úc, Canada… Có nhiều người vì con, vì bất mãn với cái nọ cái kia, có nhiều người đơn giản là… rảnh quá nên đi cho có cái làm. Bạn nên chuẩn bị trước là để qua làm việc và sống ở Úc, nước Úc sẽ lấy của bạn một ít tiền hoặc nhiều tiền (tùy theo chương trình visa) dựa trên việc họ cần bạn đến đâu. Nước Úc cũng có thể lấy đi của bạn nhiều năm học hành, làm việc… để cho bạn quyền thường trú. Mình biết có một số người có thường trú nhân quá dễ dàng với một chi phí tối thiểu. Đơn giản là vì số họ may. Còn lại đa phần đều phải để lại thời gian, công sức, chất xám, tiền bạc cho nước Úc trước khi trở thành công dân của họ. Không có bữa tiệc nào là miễn phí cả!
Vậy thì nước Úc cho lại bạn điều gì? Đầu tiên và trên hết là sự Tự Do. Bạn không cần phải giữ ý giữ tứ gì khi nói chuyện, có thể công khai CHỬI lãnh đạo Bang… , có thể hôn người đồng giới ngay trên tram/bus mà không bị kỳ thị… Bạn là đại gia thì cũng có thể đi dép lào, mặc quần đùi ngoài đường không bị uýnh giá. Đại loại là muốn làm gì thì làm, chẳng ai đoái hoài, miễn là đừng trái pháp luật thì thôi. Tiếp đến là một sự bảo đảm tương đối khi bạn về già hoặc không thể lao động, lúc đó đã có Nhà nước lo. (Đây chính là lý do mà vì sao ngày đó mình cố gắng có thường trú ^^, mặc dù tới giờ cũng chưa ăn một đồng nào từ centerlink). Rồi thì cầm trong tay cuốn passport quyền lực đi khắp nơi trên thế giới thì khỏi phải nói rồi. Mấy điểm khác về văn hóa tôn trọng người khác, sự lịch sự trong giao tiếp… này nọ thì phải ở lâu và trải nghiệm mới thấy sự khác biệt. Còn môi trường sạch, thực phẩm tươi, khí hậu trong lành, môi trường giáo dục tiên tiến… này nọ thì ai cũng biết cả rồi.
Kết lại là, sống ở đâu cũng được, nơi nào cho mình niềm vui sống thì nơi đó đáng để đánh đổi.
Tác giả: Dr.Angie